ေရရွည္ခရီးဆက္ရမည့္ အိမ္တြင္းႏုိင္ငံေရး

ယေန႔ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား ျမန္မာအေရးကုိ အထူးစိတ္ဝင္စားေနၾကပါတယ္။ ဘုရား၊သၾကား မ, သလုိ ျမန္မာျပည္ တဟုန္တုိး တုိးတက္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔၊ ျပည္ေတာ္ျပန္ေရးကိစၥ အပါအဝင္ေပါ့ဗ်ာ။

စာေရးသူကေတာ့... ျပည္ပေရာက္ျမန္ကေလးမ်ားကုိ ဦးေဆာင္၍ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ၊ ျမန္မာဓေလ့ထုံးစမ္၊ ျမန္မာစိတ္ဓာတ္ ရွင္သန္ျပန္႔ပြားေရး၊ ျမန္မာစကား ေျပာဆုိႏုိင္ေရးတုိ႕ကုိ ဦးေဆာင္ေနရေတာ့.. ျပည္ပေရာက္ ျမန္ကေလးငယ္မ်ားရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကုိ သိရွိေနရတယ္ဗ်။

ဒါေၾကာင့္ ျပည္ပေရာက္ ေရႊျမန္မာမ်ား အေဝးမွာတဲ့ ျမန္မာ့အေရးကုိ စိတ္ဝင္စားသလုိ ၊ မိသားစု ႏုိင္ငံေရးကုိလည္း စိတ္ဝင္စားေစဖုိ႔ ဒီေဆာင္းပါးကုိ မွ်ေဝလုိက္ရျခင္းပါ။

အခ်ဳိ႕ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ားက .. မိမိတုိ႕ေနထုိင္ရာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရ စနစ္ကုိ ႀကဳိက္ႏွစ္သက္ၾက သလုိ၊ တခ်ုိ႕ၾကေတာ့လည္း ေတာင္ကုိရီယာ၊ စကၤာပူ၊တုိ႔လုိ တုိးတက္ေျပာင္း လဲႏွစ္သက္ၾကတာကုိ   ေလ့ရလာေတြ႕ရွိရတယ္ဗ်။

ဘယ္လုိပုံစံႏုိင္ငံေရးမ်ဳိးကုိပဲ ႀကုိက္ႀကဳိက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသမၼတ အုိဘားမား စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ " NO CHILD LEFT BEHIND" မိမိတုိ႔ရဲ႕ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကုိေတာ့ ေနာက္ခ်န္မထားသင့္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။

ဒီကေန႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ က်ားျဖစ္ေန႔ စကၤာပူ၊ ေတာင္ကုိရိယာတုိ႔ ဘာလုိ႔ .ယေန႔ က်ားျဖစ္ေနရသလဲဆုိရင္.. လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၁၉၅၀ ေလာက္ဝန္က်င္းက ပညာေရးမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့ၿပီး ကေလးေတြကုိ ဦးစားေပးခဲ့လုိဆုိတာ ဘယ္သူမွ ျငင္းႏုိင္မယ္မထင္ဘူးဗ်။

* မိဘ ဘဝေရာက္တာနဲ႔ ကုိယ့္အရည္အခ်င္းကုိ စမ္းသပ္ေနတဲ့ အိမ္တြင္းႏုိင္ငံေရး ခရီးရွည္ႀကီးသြာၿပီးလုိ႔သာ မွတ္...

ကေလးတစ္ေယာက္ကုိ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္တယ္ဆုိတာ ကိစၥေပါင္းစုံနဲ႔ ၾကဳံဆုံရတဲ့ ခရီးရွည္ႀကီးတစ္ခုပါ။ ကေလးတစ္ေယာက္ အရြယ္ေရာက္လာတာႏွင့္အမွ် မိဘနဲ႔ သား၊သမီးတုိ႔ လက္တြဲၿပီး ဘဝမုန္းတုိင္း အေထြေထြကုိ ၾကံ႕ၾကံ႕ခံ ရင္ဆုိင္၊ ေက်ာ္လႊားၾကရပါတယ္။

ဒါဟာ မိဘေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္းကုိ စပ္သပ္လုိက္သလုိပါပဲဗ်။

"လက္ဦးဆရာ မည္ထုိက္စြာ ပုဗၺာစရီယ မိႏွင့္ဘ" ဆုိတဲ့ ျမန္မာ စကားလုိ ကေလးတစ္ေယာက္ လမ္းမွန္ေရာက္ဖုိ႔ မိဘႏွစ္ပါးမွာ အညီအမွ်တာဝန္ရွိတယ္ဗ်။

အေမတစ္ေယာက္ေၾကာင့္ ကေလးဟာ လူလား မေျမာက္ႏုိင္သလုိ အေဖတစ္ေယာက္ေၾကာင့္လည္း ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ဘက္စုံဖြင့္ၿဖိဳးဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ မိဘႏွစ္ပါးလုံး ကေလးတစ္ေယာက္ ဖြင့္ၿဖုိးတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္ ဘာေတြလုိအပ္ သလဲဆုိတာ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ဗ်ာ။

၁။ တစ္ေယာက္ကုိ တစ္ေယာက္ေဖးမကူညီပါ...

အိမ္ေထာင္ရက္သားက်လုိ႔ အိမ္ေထာင္သည္ဘဝ၊  ကေလးေတြ ရလာလုိ႔ မိဘ ျဖစ္လာ ရတယ္ဆုိတာ ေပ်ာ္စရာႀကီးပါ။

ေပ်ာ္စရာဆုိလုိ႔ မူး၊ရူး ေသာက္စား တခ်ိန္းလုံး ေပ်ာ္ေနရမယ္လုိ႔ ဆုိတာ မဟုတ္ဘူးဗ်၊ သည္ေတာ့ကား မိဘျဖစ္လာတဲ့အခါ ကေလးကုိ စည္းကမ္းရွိလာေအာင္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရာမွာ စိတ္ရွည္ဖုိ႔၊ ပညာသားပါဖုိ႔၊ ဇြဲရွိဖုိ႔လုိတယ္ဗ်။

မိသားစု စည္းကမ္း ကိစၥေတြေျပာရရင္ ေတာ္ေတာ္ နက္နဲ ခက္ခဲပါတယ္။ အင္မတန္လည္း စိတ္ပင္ပန္း ရတတ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ မိသားစုတာဝန္ကုိ အိမ္ေထာင္ဖက္အခ်င္းခ်င္း တစ္ေယာက္တည္းမွာ ပုံခ်မထားပဲ အတူ တာဝန္ခြဲယူဖုိ႔လုိတယ္ဗ်။ ဒီလုိမဟုတ္ပဲ မိသားစု တာဝန္ကုိ တစ္ေယာက္တည္း ယူရလုိ႔ စိတ္ပင္ပန္း ကုိယ္ပင္ပန္းျဖစ္လာရတာနဲ့အမွ် ေဒါသရဲ႕ သားေကာင္းဘဝကုိ ေရာက္တတ္တယ္ဗ်။

ကေလးတစ္ေယာက္တာဝန္ကုိ တစ္ေယာက္တည္း တာဝန္ယူရတယ္ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ စိပ်က္စရာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥပါ။ ဒီေေတာ့ တလွည့္စီတာဝန္ယူေတာ့ စိတ္သက္ရာ ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ျမန္မာဗုဒၶဘာသာေတြအဖုိ႔.. စေန၊တနဂၤေႏြ ေက်ာင္းပိတ္ခ်ိန္မွာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ Dhamma School ( Sunday School ) ပုိ႔ထားရင္လည္း တနည္းအားျဖင့္ ကေလးေတြကုိ ကုိယ့္ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈ၊ ကိုယ္ကြယ္သည့္ဘာသာအေၾကာင္း သင္ထားေပးၿပီးသာ ျဖစ္သလုိ၊ လင္နဲ႔မယား ႏွစ္ေယာက္တည္း အတူေနရတဲ့ အခ်ိန္ေလးမ်ဳိး ဖန္တီးေပးသလုိျဖစ္တာေပါ့ဗ်ာ။ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာေတြမွာ စေန၊တနဂၤေႏြ အလုပ္အားလပ္ ရက္ေတြမွာ ၊ တပတ္စာ ၊အဝတ္ေတြ ေလွ်ာ္ရဖြတ္ရ၊ တပတ္စာ ခ်က္ရ၊ ျပဳတ္ရနဲ႔ အလုပ္ေတာ့ မ်ားတာေပါ့ဗ်ာ..။ ဒါေပမယ့္ ၊ ကုိယ့္ရုိးရာ ယဥ္းေက်းမႈ မပေပ်ာက္ေရး.. ကေလးေတြအတြက္ အခ်ိန္ေတာ့ ေပးသင့္ပါတယ္။

စာေရးသူ တုိရန္တုိ မဟာဓမၼိကေက်ာင္းမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္ေလာက္က မတ္လေက်ာင္းပိတ္ရက္ တစ္ပတ္ ရက္တုိသင္တန္း ဖြင့္ေတာ့ မိဘမ်ား လုိလုိလားလား အလုပ္မွ တစ္ပတ္ခြင့္ယူၿပီး ဓမၼသင္တန္းကုိ ပုိ႔ေပးတယ္ဗ်။ ကေလးမ်ားကလည္း ၅-တန္း မွ ၇-တန္းေက်ာင္းသားေတြ ဆုိေတာ့   ေတာ္ေတာ္ထိထိေရာက္ေရာက္ ဘာသာေရးကို လုိက္ႏုိင္တယ္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္.. အလုပ္မွ ခြင့္ယူလုိ႔   ျပည္ပေရာက္ ကေလးမ်ားအတြက္ ရက္တုိသင္းမ်ား ကုိပုိ႔ေပးမယ္ဆုိရင္ .. လင္ႏွင့္မယားအတူေန ရတဲ့အခ်ိန္ေတြရ လာသလုိ ကေလးေတြအတြက္လည္း ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈကုိ သင္ေပးထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းပါ

၂. သားေရး သမီးေရး မွန္မွန္ေဆြးေႏြး...

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား သားေရးသမီးေရးအတြက္ လင္နဲ႔မယား ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္တာကုိ သိပ္မေတြ႕ရသေလာက္ပါပဲ။ ခက္တာက ..ကေလးေတြက အဂၤလိ္ပ္ေျပာ၊မိဘေတြကလည္း အဂၤလိပ္လုိ လုံးေစပတ္ေစ့ မေျပာတတ္ၾကေတာ့ ကေလးနဲ႔မိဘ ဂြက်ေနတယ္ဗ်။

ကေလးေတြက အသက္အရြယ္ ဖြင့္ၿဖုိးမႈအဆင့္ဆင့္မွာ မိဘေတြကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိးအကဲ စမ္းတတ္ၾကတယ္ဗ်။ တစ္ခါတရံမိိဘေတြမွာ ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ျဖစ္ရတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိအခါမ်ဳိးမွာ လင္းနဲ႔မယား ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၾကမယ္ဆုိရင္ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေကာင္းမ်ား ရလာမွာႏုိင္မွာပါ။

ဘာေတြ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးရမလဲ

ကေလးမွာ ၾကဳံေတြ႕ေနတဲ့ ျပႆနာကုိ ကေလးကုိ ေလ့လာရင္း ဆက္ဆံရင္းနဲ႔ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မျမင္မတူတာေတြကုိ ျပႆာနာေပၚ အေျခခံၿပိး ေဆြးေႏြးရပါမယ္။

ဥပမာ.. ကေလးက ညတုိင္က် အီအီေနတယ္။ အေမက ေလထုိးလုိ႔ပဲလုိ႔ယူဆတယ္။ အေဖက.. ဒီကေလး သက္သက္မဲ့ အီတာပဲလုိ႔ ထင္တယ္၊ ခဏအီၿပီးရင္ အိပ္ေပ်ာ္သြားတာကုိ။ ဒီကိစၥကုိ ႏွစ္ေယာက္တား ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ေတာ့ ဆရာဝန္သြားျပႏုိင္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ဒါမွမဟုတ္ အေပ်ာ္ေဖာ္ဝင္စကေလးမက မႈန္ကုပ္ကုပ္ျဖစ္လာမယ္။ မိဘေတြကုိ ေျပာဆုိဆက္ဆံရာမွာ အခ်ဳိးေျပာင္းၿပီး ကလန္သလုိ ခံစားရတယ္။ ဒီေတာ့ အေမက သမီးကုိ ႀကီးလာလုိ႔ လူပါးဝလာတယ္ ထင္မယ္။ အေဖက ဒါအရြယ္ေျပာင္းခ်ိန္မွာ ျဖစ္တတ္ျမဲ ဓမၼတာလုိ႕ထင္မယ္။ ဒိကိစၥမွာ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္လုိက္ရင္ အေျဖမွန္ရလာမွာေပါ့ဗ်ာ။

* ေျပလည္ရာ ေျပလည္ေၾကာင္းနည္းလမ္းကုိ ရွာေဖြပါ..

ကေလးရဲ႕ ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ ဘယ္လုုိလုပ္ၿပီး (သုိ႔) ဘယ္လုိေျပာၿပီး ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းလုိက္လုိ႔ ကေလးရဲ႕ တုိးတက္ ေျပာင္းလဲ မႈကိုလည္း ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။

ဥပမာ..၊ အပ်ဳိေဖာ္ဝင္စ သမီးက ဂ်စ္ကန္ကန္ ၊ခံတန္တန္၊ ကက္တက္တက္ လုပ္တာကုိ မေက်နပ္လုိ႔ မေအက သမီးကုိ နာရင္းအုပ္လုိက္တယ္ဆုိပါစို႕ ဒါကိုလည္း အဖ့ကုိ ေျပာထားဖုိ႔ လုိတယ္ဗ်။ ဒါမွ ဒီေျဖရွင္းခ်က္က ပုိဆုိးသြားသလား၊ ေျပာင္းလဲသြားသလား

ဆုိတာ ႏွစ္ေယာက္သား အကဲခတ္လုိ႔ရတာေပါ့။ ပုိဆုိး သြားတယ္ဆုိရင္ ဒီနည္းအလုပ္မျဖစ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။

ဒါေၾကာင့္ ကေလးေရွးေရးအတြက္

* လုိခ်င္တဲ့ ရလာဒ္ကုိ ႀကုိတင္ျပင္ဆင္ ကုိင္တြယ္နည္း။

* ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာကုိ ႏွစ္ဦးသား အတူ နည္းေပါင္းစုံျဖင္ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းနည္း။

* အတူဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး အဆင့္ဆင့္ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းမ်ားကုိ အတူတကြ လုပ္ရပါမယ္။

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမိသားစုေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သားေရး၊သမီးေရးကုိ အစုိးရေက်ာင္းမ်ားကုိ လုံးလုံးလ်ားလ်ားအပ္ထားတာကုိ ေလ့လာေတြ႕ရွိရတယ္ဗ်။ ျပည္ပတုိင္းျပည္ေတြမွာ ျမန္မာျပည္ထက္ ပညာေရး စနစ္ေကာင္းမြန္တယ္ဆုိတာ ျငင္းဖြယ္မရွိပါဘူး။ဒါေပမယ့္ ပညာေရးစနစ္ေကာင္းတုိင္ သားေကာင္း ၊သမီးေကာင္းေတြ ေပၚထြက္လာမယ့္ ပုံေသကာခ်ပ္ မွတ္လုိ႔ မရပါဘူးဗ်။

ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိရင္ ဒီေက်ာင္းေတြမွ ထြက္လာတဲ့ ကေလးေတြလည္း လမ္းေဘးေရာက္ကုန္တာေတြ ဒုနဲ႔ေဒးပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ သားေရး၊သမီးေရးအတြက္ မိဘႏွစ္ပါး အခ်ိန္ေပးေဆြးေႏြးသင့္ေၾကာင္းပါ။

ေနာက္တစ္ခုက အိပ္ေထာင္သည္ဘဝမွာ ဘာကုိမွ ပုံေသကားခ်ပ္ မွတ္ထားလုိ႔ မရဘူးဗ်။ အေလ်ာ့အတင္းလုပ္ဖုိ႔လုိတယ္။ ဒါဆုိဒါမွဆုိတဲ့ တယူသန္စိတ္ကုိလည္း ဒုံးဒုံးခ်သင့္တယ္ဗ်ာ။ ဆုိလုိတာက.. ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္းအေရးေပၚေဆာင္ရြက္ရမယ့္ကိစၥ ေပၚလာတဲ့အခါ က်န္တာေတြကုိ ေဘးခ်ိတ္ၿပီး သားေရးသမီးေရးကုိ အေလ့ေပးသင့္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအခ်ဳိ႕က သားေရးသမီးေရးထက္ .. အျခာလူမႈေရး ကိစၥေတြ   ေရွ႕ေရာက္တယ္ ေနတယ္ဗ်။ ဥပမာ .. တနဂၤေႏြေန႔မွာ ကေလးမ်ားအတြက္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ   ျမန္မာစာ သင္တန္းရွိတယ္ဆုိ .. ဟုိလုိလုိ ဒီလုိလုိနဲ႔ ကေလးကုိ မပို႔ျဖစ္တာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။

၃. မိဘႏွစ္ပါး တစ္သံတည္းထြက္ဖုိ႔လုိ...

သားေရး သမီးေရးမွာ မိဘႏွစ္ပါးလုံး တမိန္႔တသံ ထြက္ဖုိ႔လုိတယ္ဗ်။

* မိဘႏွစ္ပါးလုံးကအတူူ ကေလးကုိ ေျပာျပ ရွင္းျပျခင္းေၾကာင့္ ကေလးအေနနဲ႔ မိဘမ်ား ေျပာဆုိတဲ့ ကိစၥဟာျဖင့္ အလြန္အင္မတန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ႏုိင္ ပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္ဆုိေတာ့ မလြန္ဆန္ႏုိင္ဘူးေပါ့။

* ကေလးေတြအေပၚမွာ မိဘႏွစ္ပါးက သည္လုိ တစ္သံတည္း၊ တစ္သေဘာတည္းျဖစ္ေနျခင္းက သား၊သမီးေတြ အေပၚမွာ မိဘေတြရဲ႕ ၾသဇာပုိတည္လာႏုိင္ေစေၾကာင္းပါ။

အေဖက...သည္ကိစၥနဲ႔ပတ္သတ္လုိ႔ ေမေမေျပာတာကုိ ေသခ်ာမွတ္ထားေနာ္။ ေနာက္ဒါမ်ဳိး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ လုပ္လာမိတယ္ဆုိလည္း အေမ့ကုိ အမွန္အတိုင္းေျပာျပရမယ္ ၾကာလား ဆုိတာမ်ဳိနဲ႔ အေမခ်မွတ္တဲ့ စည္းကမ္းေတြ အစြမ္းထက္ေအာင္ ကူညီပန္႔ပုိးေပးႏုိင္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ သား၊သမီးအေပၚမွာ အေမ့ရဲၾသဇာတည္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ဥပမာ...သမီး တယ္လီဖုန္းဝယ္ေပးဖုိ႔ အေမကုိပူဆာတယ္၊ အေမက ဒီႏွစ္ေက်ာင္းမွာ နံပါတ္တစ္ ရရင္ဝယ္ေပမယ္လုိ႔ ကတိေပးတယ္။ အေဖျဖစ္သူက သမီးကုိခ်စ္လုိ႔ ဘာလုိလုိ ညာလုိလုိ လုပ္တယ္ဆုိရင္ အေမခ်မွတ္တဲ့ စည္းကမ္းက ေပါ့ပ်က္ပ်က္ျဖစ္သြားသေပါ့ဗ်ာ။

ေနာက္ သတိထားသင့္တဲ့အခ်က္က.. ကေလးေပၚစည္းကမ္းခ်မွတ္တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ အေမက အေဖကုိပဲျဖစ္ျဖစ္..၊ အေဖက..အေမကုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ကေလးေရွးမွာ လုံးလုံး မေဝဖန္မိေစဖုိ႔ပဲ။ " မင္းဟာ.. မဟုတ္ေသးပါးဘူး မိန္းမရ..." " ေတာ္ဟာလည္း မဟုတ္ေသးပါဘူးရွင္" ဆုိတဲ့ စကားမ်ုကုိ သား၊သမီးေတြ ေရွ႕မွာ အထူးေရွာင္သင့္တယ္ဗ်။

* မိသားစုကိစၥမွာ လင္နဲ႔မယာ တေျပညီျဖစ္ဖုိ႔ သိပ္လုိတယ္ဗ်..။ ကေလးတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ သူလုိခ်င္တာကုိ အေမကုိ ေတာင္ရင္ ရနုိင္တယ္။ အေဖကုိ ေတာင္းရင္ ရမွာ မဟုတ္းဘူလုိ႔ သိသြားတာနဲ႔တၿပဳိင္နက္ အေဖနဲ႔အေမကုိ ရန္တုိက္ေပးမွာ အမွန္ပဲဗ်။ ဒီဟာ မိသားစုကိစၥ သေဘာထား ကြဲလြဲရျခင္း၊ မညီညြတ္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းခံဆုိတာ မိဘမ်ား သိထားသင့္တယ္ဗ်။

* မိဘမ်ား စံျပျဖစ္ဖုိ႔လုိ...

ဆရာဝန္သား၊သမီးမ်ားဟာ ဆရာဝန္ျဖစ္ရတာဟာ .. မိဘမ်ားရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပမႈက တမင္တကာ သင္စရာမလုိပဲ စိတ္ထဲစြဲၿပီး သင္ယူမွတ္သားလုိက္သလုိျဖစ္တယ္ဗ်။

ကေလးေတြဟာ ဘယ္လုိလုပ္ရမယ္..၊ ဘယ္လုိေတြးရမယ္ ဘယ္လုိျမင္ရမယ္ဆုိတာေတြကုိ သူတုိ႔ မ်က္စီေအာာက္မွာ ျမင္ဘူးတဲ့အတုိင္ အထပ္တည္း ပုံတူယူတက္တယ္ဗ်။

သားလုပ္သူက ေယာက်္ားတစ္ေယာက္ ဘယ္လုိေနထုိင္ျပဳမႈ ေတြးေခၚတယ္ဆုိတာကုိ အေဖ့ဆီက သင္တယ္။ သမီးလုပ္သူက မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေနအထုိင္ အျပဳအမႈ၊ အေတြးအေခၚကုိ အမ့ဆီက သင္ယူကူခ်ပါတယ္။

ဒီေတာ့ မိသားစု ဘဝမွာ မိဘတုိ႕ရဲ႕ စရုိက္ေတြဟာ .. သားသမီးေတြကုိ ပုံေဖာ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးငယ္ငယ္ကတည္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း သြားတဲ့ အေလ့အထမ်ားမ်ားလုပ္ေပးဖုိ႔ ၊ အိပ္ရာဝင္ ၊ အိပ္ရာထ ဘုရားရွိခုိးတဲ့ အေလ့အထလုပ္ေပးဖုိ႔လည္း လုိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ယုတ္စြ ျဖစ္ႏုိင္ရင္.. အပ်ဳိ၊လူပ်ဴိျဖစ္စမွာ ေျပာင္းလဲလာတတ္တဲ့ သဘာဝေတြကုိလည္း ႀကဳိတင္ ေျပာျပထားရင္လည္း အေကာင္းဆုံးပါပဲ။

* မိဘဆုိတာ သိခ်င္တာေတြ ေမးလုိ႔ရတဲ့သူျဖစ္ရမယ္..

ကေလးငယ္ေတြဟာ ႀကီးထြားလာတာနဲ႕အမွ် သိခ်င္တာေလးေတြကလည္း မ်ားလာတယ္ဗ်ာ ဒါကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ရွင္းျပတတ္ရမယ္။ တခါတရံမွာ ထပ္တလဲလဲ ေမးတတ္တယ္ဗ် ဒါဟာ ကေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ရုိက္သြင္းေနတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြမွာ အသိမွားေတြ ၊ အေတြးမွား ေတြနဲ႕ အလြဲလြဲ အမွားမွား မျဖစ္ရေလေအာင္ မိဘေတြက တိက်မွန္ကန္တဲ့ သိသင့္ သိထုိက္မ်ားကုိ ေျပာျပဖုိ႔လုိပါတယ္။

* ကေလးေတြနဲ႔ စကားေျပာျခင္း..

ယေန႔ေခတ္မွာ အင္တာနက္ ရုပ္ရွင္း၊ဗြိဒိယုိဇာတ္လမ္းေတြက ကေလးေတြရဲ႕ စာရိတၱကုိ လြမ္းမုိး ရိုက္ခတ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြနဲ႔ ရုပ္ရွင္အတူၾကည့္ၿပီး ဒီဇာတ္ကားေပၚမွာ ကေလးရဲ႕ ထားရွိတဲ့ သေဘာထားကုိ ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။ သူတုိ႔ သေဘာက်တဲ့ ဇာတ္ေကာင္ကုိ ဘာလုိ႔ သေဘာက်သလဲဆုိတာကုိလည္း ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္ေတြကုိ သေဘာက်တယ္ဆုိလဲ ဒီစိ္တ္ထားမ်ဳိးေတြ ခုိင္မာလာေအာင္၊ မေကာင္းတဲ့ စရုိက္ကုိ သေဘာက်တယ္ဆုိလည္း သင့္သလုိ လမ္းလႊဲေပးႏုိင္တယ္ေပါဗ်ာ။

ကေလးကုိ သင္ၾကားေပးျခင္း..။

လူမႈက်င့္ဝတ္ေတြ၊ လူမႈေရး စည္းကမ္းေတြ ၊ ဘာသာေရးဓေလ့ထုံးစံေတြကုိ ကေလးေရွ႕မွာ ကုိယ္က နမူနာျပၿပီး ေနထုိင္ျပဳမႈျခင္းျဖင့္ ကေလးေတြကုိ သင္ၾကားေပးႏုိင္ပါတယ္။

ဥပမာ.. ကုိယ့္ေယာက်္ားဆီလာတဲ့ စကုိ ဇနီးက ေဖာက္ဖတ္မၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ကေလးကုိ သူတပါးရဲ႕စာကုိ ဖြင့္မၾကည္ရဘူးဆုိတဲ့ အသိကုိ နည္းေပးရာေရာက္ပါတယ္။ လူႀကီးမိဘေတြကုိ မာမာ ထန္ထန္ မေျပာရဘူးဆုိတာကုိ မိဘေတြကို္ယ္တုိင္က စံျပလုပ္ရမယ့္ကိစၥပါ။ ကိုယ္ကေတာ့ အျပင္မွာ ေျပာခ်င္သလုိေျပာတယ္။ ကေလးေတြကုိေတာ့ ယဥ္ေက်းေစခ်င္တယ္ဆုိတာကေတာ့ သဘာဝမက်ဘူးေပါ့ဗ်ာ။

* ကေလးမ်ားနဲ႔ အတူ ေဆာ့ကစားျခင္း..

ကေလးေတြနဲ႔ အတူေဆာ့ကစားျခင္းျဖင့္ ကေလးေတြနဲ႔ စကားပုိေျပာလာႏုိင္သလုိ ကေလရဲ႕ကမ႓ာထဲကုိ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ဝင္ၾကည့္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရး အလုိလုိရလာပါလိမ့္မယ္။ ကေလးနဲ႔ အျပန္အလွန္ေျပာဆုိၾကရင္း သင္ေပးသင့္တာေလးေတြ မသိမသာ သင္သြားေပးႏုိင္ပါတယ္။

လင္နဲ႔မယား တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ၾကင္နာပါ..

ကေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္ဓာတ္လုံျခဳံမႈကုိ အိမ္ကေန အမ်ားဆုံးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိဘႏွစ္ပါ အိမ္မွာ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ၾကင္ၾကင္နာနာရွိတယ္ဆုိရင္ ကေလးရဲ႕ဘဝလုံျခဳံမႈရမွာပါ။ သို႔မဟုတ္ပဲ မိဘႏွစ္ပါးက မၾကခဏ ခုိက္ရန္ေဒါသျဖစ္ေနမယ္၊ အလုပ္ကုိပဲ မဲတင္းလုပ္ေနရလုိ႕ အိမ္ေထာင္ ေရး ကုိေဘးခ်ိတ္ထားမယ္။ အိမ္ေထာင္ဖက္လုိ လ်စ္လ်ဴရႈထားမယ္ဆုိရင္ အိမ္ေထာင္ေရးဟာ အိလည္လည္ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။
မိမိတုိ႕ရဲ႕ ရင္ေသြးမ်ား လူလူသူသူ ဘဝမွာ ရွင္သန္ႏုိင္ဖုိ႔ မိဘမ်ားလည္း အၾကင္နာပန္းေ တြ ေဝဖုိ႔ လုိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔.. ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ား တုိင္ျပည္ခ်စ္တဲ့ စိတ္ရွိတယ္ဆုိရင္.. ေရႊျပည္ႀကီး မေဝးေစဖို႔ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္သစ္ မိမိရင္ေသြးမ်ားကုိလည္း ... ဒါဟာ ျမန္မာ၊ဒီႏုိင္ငံဟာ ငါတုိ႔ ႏုိင္ငံ ၊ ဒီစကားဟာ ငါ့တုိ႔စကား ၊ ဒီဘာသာဟာ ငါတုိ႔ဘာသာဆုိတာကုိ တိတိက်က် ျပတ္ျပတ္သားသားသိေအာင္ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ခရီးဆက္ရမယ့္ အိမ္းတြင္း ႏုိင္ငံေရးကုိ တင္ျပလုိက္ရပါတယ္ဗ်ာ....။

Ref: Parenthood: A Challenging Voyage.drafted by fei Yu Counseling Centre, Singapore