တပုိတြဲလ ထမနဲပြဲအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

 ထမနဲပြဲ မီးပံုပြဲ ႏွင့္ တပို႔တဲြလ

ေပါက္လဲရယ္တဲ့ ပြင့္စီစီ။

၀တ္ပန္းသူရာေရေၾကာင့္

ဆက္ရက္ေတြသံစံုက်ဴးတယ္

ျမဴးသည့္ရာသီ ။

ေငြေသာ္တာ ၾကယ္မဃငယ္ႏွင့္

ထြန္းလွ်ံပျပည့္ကာညီ

ျပာရီလဲ့ျမဴခုိး ။

ယာဂုပြဲေတာ္ကိုတဲ့

လႉျမဲအလြန္ရႊင္လို႔

ခုနစ္စင္ တာရာလွ်မ္းသည္ႏွင့္

ဆူးပန္းေတြ ေ၀ေ၀ပြင့္ၾကတယ္

ထူးတင့္မညိွဳး

တပို႔တြဲလရာသီကဗ်ာကို ပညာရွင္မ်ားကဤသို႔စပ္ဆိုၾကသည္ ။  တပို႔တြဲလသည္ ျမန္မာလ၏11လေျမာက္ေသာလျဖစ္၏ေဆာင္းဥတု၏ကုန္ဆံုးရန္ေနာက္ဆံုးလထဲလည္းပါ၏ တပိုလ၏ေနာက္ဆံုးအပတ္သည္ အခ်မ္းဆံုးအခ်ိန္ဟူပင္ဆိုၾကသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္

တပုိ႔တြဲလ၌ အခ်မ္းပိုသည္ ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏လက္ထက္၌ တပို႔တဲြမွတေပါင္းသို႔အကူးအၾကား ရွစ္ရက္သည္ အလြန္ေအးျမသည္ ။ ၀ိနည္းေတာ္အရဘုရားရွင္သည္ ရဟန္းတို႔ကို မီးမလႉံရန္တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားသည္ ။ တားျမစ္ရျခင္းအေၾကာင္းမွာ မိးႏွင့္ မ်က္စိမသင့္ျခင္း ၊ မီးလွဳံျခင္း ေၾကာင့္အဆင္းပ်က္ျခင္း ၊
ခြန္႔အားဆုတ္ယုတ္ျခင္း ၊မီးလွဳံရင္းအေပါင္းအေဖာ္တုိ႔ႏွင့္ေမြ႔ေလ်ာ္ေနျခင္း၊ ယင္းတို႔နွင့္အက်ဳိးမရိွေသာစကားမ်ားကို ေျပာဆိုျခင္းဟုူ၍ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ တပို႔တဲြလအကုန္ တေပါင္းလအကူး ၾကားရွစ္ရက္သည္ အလြန္ေအးျမေသာေၾကာင့္ ထိုရက္မ်ား အတြင္း ရဟန္းမီးလံွဳရန္ခြင့္ျပဳေတာ္မူရုံမွ်မကေသး ၊မိမိကိုယ္ေတာ္တိုင္ လည္းမိးလံွဳေတာ္မူေလ့ရိွ၏။ဤသည္ကိုအစြဲျပဳ၍ တပို႔တြဲလ၌ မီးပံုပဲြ သဘင္ကို ဆင္ယင္  က်င္းပၾကသည္ ။မီးပံုဟူေသာ အသံုးအႏႉန္းမွာအရပ္ စကားျဖစ္သည္။ စာေပအမွတ္အသားမွာမူ မီးဖုန္းသဘင္ဟုေရးရသည္ ။ အလႉရွင္ဒကာ ဒကာမတို႔သည္ မီးဖုံုးပြဲကို က်င္းပရန္အလို႔ငါွေတာသို႔တက္၍ နံ႔သာစေသာထင္းမ်ားကို လူစုလူေ၀း ႏွင့္ခုတ္ၾကသည္ ။ထို႔ေနာက္ထုိထင္းမ်ားကို စုပံုမီးရိွဳ႕၍ ဘုရားေက်ာင္းတန္ေဆာင္းတုိ႔၌ အပူဓာတ္ကို လႉဒါန္းပူေဇာ္သည္ ။ အခ်ဳိ႔ကလည္း မီးမယ္ဖ်ဴးေခၚ မီးလင္းဖို၌အေမႊးန႔ံသာ ထင္းမ်ားကို ထည့္၍ မီးဖိုကာ ပူေဇာ္ၾကသည္။ ယခုေခတ္၌ပင္လင္ ေရႊတိဂံုဘုရားေပၚတြင္ တပို႔တြဲလဆန္း၁၄ ရက္ အဖိတ္ေန႔၌ မိီးခဲမ်ားေပၚတြင္း နွ႔ံသားမွဳံ႕မ်ားက်ဲျဖန္႔၍ ဘုရားရွင္အား အေမႊးန႔ံသာ အပူဓာတ္တို႔ျဖင့္ ပူေဇာ္ၾကေသးသည္ကို ေတြ႔ရိွုနိဳင္ေပေသးသည္ ဤပြဲသဘင္ကိုစီရင္က်င္းပရာ၌  ေဆာင္ရြက္ ရျမဲထံုးစံမွာ လူ 1000 ။ ယာဂုအိုး1000 ၊ ထန္းစင္1000 ၊ တုိ႔ကိုစီမံျပီးလ်င္ ဘုရား၊ ေက်ာင္း ၊တန္ေဆာင္းမ်ား၌ မီးအပူဓာတ္ကိုလႉဒါန္းပူေဇာ္ၾကသည္ ။
တပို႔တြဲ လျပည့္ေန႔မတိုင္မီ လဆန္းရွစ္ရက္ေန႔ကစျပီး မီးပူေဇာ္ိသူ တို႔သည္ စင္းလံုးေခ်ာသက္ရင္းပင္မ်ားကို ခုတ္ယူ ျပီးလွ်င္အခြံခြာ၍ နႏြင္းျဖင့္ လိမ္းက်ံကာသံုးဆင့္စည္းေႏွာင္ထားၾက၏ ။ 
ေျခာက္ေသြ႔ေသာအခါ မီးပံုပြဲက်င္းပရာသို႔ လျပည့္ေန႔ မတိုင္မီလာေရာက္စုပံုၾက၏ ။
မီးပံုတုိင္မ်ားစိုက္ထူရန္ေျမကြက္လပ္တြင္ အေတာင္၃၀ -အရွည္ရိွေသာ ဥရူတိုင္ၾကီးငါးတိုင္စိုက္ထား၏ ။ထိုတြင္ထင္းစည္းမီးပံုစည္းမ်ားကိုမီွ၍စိုက္ထူ၏ ။
နံနက္ေလးနာရီတြင္ ဆရာေတာ္က ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းရာရဟန္းရွင္လူတုိ႔သည္ရိွခိုးကန္ေတာ့ၾက၏။ထို႔ေနာက္ဆရာေတာ္က မီးစတင္ရိွဳ႔ေလရာ ရဟန္းရွင္လူတုိ႔လည္းနီးရာမီးပံုတြင္ သူ႔ထက္ငါဥိးေအာင္ရွဳိ႕ ၾကေလသည္။  ေရွးေခတ္က က်င္းပေသာမီးပံုပြဲတြင္ ယာဂုအိုး1000 လႉဒါန္းေလ့ရိွေၾကာင္း အထက္၌ျပဆုိ ခဲ့သည္ကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔အထူးသတိမူၾကရန္ရိွသည္ ယင္းကိုေထာက္ရွဳ႕လွ်င္မီးပံုပြဲႏွင့္ယာဂုပြဲဆက္စပ္ေနသည္ကိုေတြ႔ရေပလိမ့္မည္၊မီးပံုပြဲက်င္းပရင္းႏွင့္ ယာဂုအလႉပြဲျဖစ္ေပၚလာေလသေလာ ၊ ယာဂုပြဲက်င္းပရင္းႏွင့္မီးပံုပြဲျဖစ္ေပၚလားေလသေလာ ။ ဤႏွစ္လီကိုမေ၀ခဲြနိုင္ပါ ။
စင္စစ္ ဤအလႉႏွစ္မ်ဳိးသည္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုဆက္စပ္၍ တျပိဳင္းတည္းျဖစ္ေပၚလာသည္ဟုဆိုနိဳင္ရာသည္ ။ ယာဂုပူေဇာ္ပဲြအဆင္အလာကို ၀ိနည္း ပိဋကတ္မဟာ၀ဂ္ ပါဠိေတာ္၌ျပဆိုထားသည္။တစ္ရံခါေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားသည္မ်ားစြာေသာ သံဃာေတာ္တို႔ႏွင့္အတူ အႏၶ၀ိႏၵရြာသို႔ ေဒသစာရီၾကြခ်ီေတာ္မူရာ ဇနပုဒ္၌ေနေသာသူတို႔သည္ ဆန္ဆီဆားေဆးစေသာလႉဖြယ္၀တၴဳတုိ႔ကို လွည္းျဖင့္တင္၍ ျမတ္စြာဘုရားၾကြခ်ီေတာ္မူရာသို႔လိုက္ျပီးလွ်င္ ဆြမ္းေဘာဇဥ္ အာဟာရတုိ႔ကို ကပ္လႉပူေဇာ္ၾကေလသည္။ထုိအခါ ပုဏၰားတစ္ေယာက္သည္လည္းအလားတူဆြမ္းေကၽြးလုိပါေသာ္အလွည့္ မက်ႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ အရွင္အာနႏၵာကိုခ်ဥ္းကပ္၍ ယာဂုႏွင့္တကြ ပ်ားသကာမုန္႔ခ်ဳိတို႔ကို ျမတ္စြာဘုရား ႏွင့္တကြ သံဃာေတာ္တို႔အား ဆက္ကပ္ ခြင့္ျပဳပါရန္ေတာင္းပန္ေလ၏ ။
ရွင္အာနႏၵာလည္း    ဤအေၾကာင္းကိုျမတ္စြာဘုရားအား ေလ်ာက္ထားရာျမတ္စြာဘုရားလည္း ပုဏၰားအလိုရိွသည့္အတိုင္းကပ္လႉပူေစရန္ သည္းခံေတာ္မူေလသည္။ ဤမွစ၍ယာဂုလႉပြဲအစဥ္အလာေပၚေပါက္လာေလသည္ ၀ိနည္းေတာ္အရတပို႔တြဲႏွင့္တေပါင္းစပ္ၾကား၌ ရဟန္းတို႔မီးလွဳံေစရန္ခြင့္ျပဳေသာအေၾကာင္း ႏွင့္ဆက္စပ္လွ်င္ယင္းမီးပံုပြဲႏွင့္ယာဂုအလႉပြဲမွာ တဆက္တည္းျဖစ္ေပၚလာသည္ဟုယူဆႏိုင္ေပသည္ ၊ယာဂုဟူူသည္မွာ ေခတ္စကားႏွင့္ေျပာရလွ်င္ ဆန္ျပဳတ္ ပင္ျဖစ္သည္ ။ သို႔ေသာ္လံုးေတာ္ဆရာေတာ္၏အာေဘာ္အရ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ေလအနာႏိွပ္စက္ျခင္းခံရေလေသာ္ အရွင္အာနႏၵာအား ယာဂုဆြမ္းခံေျခဟုမိ္န္႔ေတာ္မူသျဖင့္ ဒကာမတဦးထံအလႉခံရာ ထိုဒကာမသည္ ခ်င္းစိ္မ္း ျငဳတ္ ၾကက္သြန္ ႏွမ္း တို႔ျဖင့္စီရင္ ထားေသာယာဂုဆြမ္းကိုကပ္သျဖင့္ ေလနာျငိမ္းသည္ဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ ယာဂုသည္ ျငဳတ္ၾကက္သြန္ႏွမ္းတို႔ျဖင့္ေရာစပ္၍ျပဳတ္ထားေသာအရာတစ္မ်ဳိးဟုေခၚဆိုု ယူဆနိုင္ေပသည္ ။
မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ယာဂုအလႉပြဲအေၾကာင္းကို ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ၾကီး၌ဖတ္ရွဳနိုင္ေပသည္ ။ ယင္းအလႉပြဲအေၾကာင္း ၌ေရႊျမိဳ႕ေတာ္ေလးျပင္ေလးရပ္ လူတိုင္းလူတိုင္း   တို္င္းရင္းသားမ်ားမွွစ၍ တရုတ္ကုလားမက်န္ တုိင္းသူျပည္သားအားလံုးတုိ႔သည္ လူတစ္ကိုယ္ ဆန္တစလယ္က် စုေဆာင္း၍ ယာဂုက်ဳိ္ရာ၊ ယင္းယာဂု ၌ ေကာက္ညွင္း ဆန္ ဆီ ဆား ႏွမ္း ခ်င္းစိမ္း ေျမပဲ အုန္းသီး သစ္ၾကားသီး  စသည္တုိ႔ကို ထည့္၍က်ဳိသည္ဟုဆုိသည္ ။
ယင္းယာဂုက်ဳိျခင္းကိုပင္လွ်င္ ယခုေခတ္၌ ထမနဲထိုးသည္ဟု ဆုိေၾကာင္း မွတ္သားရသည္။
ထမင္းနဲ (၀ါ) ထမင္းႏွဲ ဟူေသာစကားသည္ (ေကာက္ညွင္း)ထမင္းကို ႏွဲ ျခင္းဟူေသာစကား အသံုးအႏွဳန္းမွ ျဖစ္ေပၚလာသည္ ။ ဤ၌(ႏွဲ)ဟူသည္မွာ ထိုးၾကိတ္၍ ေမႊျခင္း နယ္ခ်င္းကိုပင္ဆိုလိုသည္ ။ ေရွ႔အေရးအသားအခ်ဳိ႔တြင္ ထမင္းႏွဲဟူ၍ပင္ေရးၾကသည္ ။အခ်ဳိ႕ကလည္း ႏွမ္းကိုကဲ၍ထည့္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွမ္းမနဲဟူ၍လည္းေခၚေၾကာင္း ဆိုၾကသည္ ။ ယင္းထမင္းနဲထုိးျခင္းစပ္လ်ဥ္း၍ လိုေသာပစၥည္းအခ်ိန္အဆကို ေတးထပ္ စပ္ဆိုရာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္ ။

ေတးထပ္                  +++ စားေတာ္ရ ဆန္ေပါက္၀ါ

ေလးျပည္သာထည့္ျမဲ ။

ခ်ိ္န္ပိႆာလွ် ံၾကည္ရႊဲေအာင္လုိ႔

ႏွမ္းဆီလည္းထည့္ျပန္ ။

ေျမပဲဆန္အ႒သုညငယ္ႏွင့္

ဒြတၱႎသ တိလဗီဇံ ။

အုန္းသီးစိတ္ က်ပ္၀ီသံငယ္

ေလာနတံ ခ်ိန္သတ္ႏွင့္

ခ်င္းႏုဖတ္သိဂႌမွ်င္ေရႊ

သံုးက်ပ္မေသြ

ေရာထည့္လို႔ေမႊ ။

ဟူ၍ သိရေပသည္ အဓိပၸါယ္မွာ ေကာက္ညွင္းဆန္ေလးျပည္ ၊ ႏွမ္းဆီတစ္ပိႆာ ၊ ေျမပဲဆန္ ၈၀-က်ပ္သား ၊ႏွမ္း၃၂-က်ပ္သား ၊အုန္းသီးစိ္တ၂၀ -က်ပ္သား ၊ဆား၇-က်ပ္သာား ခ်င္းစိမ္းသံုးက်ပ္သား တုိ႔ကို ဒယ္အိုးတြင္ ႏွ႔ံေအာင္ေမႊ၍ ႏွဲရသည္ဟူ၏ ။
ဤကားယာဂုထမနဲျဖစ္ေပၚလာပံုတည္း ။ဤသေဘာေၾကာင့္ ယာဂုႏွင့္ ထမနဲအတူတူပင္ဟုဆိုရိုးရိွ၏ ။

၄င္းေတးထပ္ကေလးရြတ္ဆို၍ အိုးစည္ ဒိုးပတ္ ေလးႏွင့္ ထမနဲ႔ထိုးလိုက္ရလွ်င္ျဖင့္ ဘယ္ေလာက္ျမိဳင္ျမိဳင္ၾကီး ေပ်ာ္စရာ ေကာင္း္လိမ့္မည္နည္း ။   ။

အားလံုးကိုေက်းဇူးတင္ပါသည္                             စာေရးသူ ေမာင္ထင္


                            အရွင္ေသာဘိတ (စိတ္ပညာ )  စုစည္းတင္ျပသည္ ။